ایمنی در چیلر
ایمنی در چیلر؛ سیستم‌های تهویه هوا برای اولین بار در آمریکا و در یک کارخانه چاپ استفاده شدند. به این دلیل که رطوبت و نوسانات دما باعث مشکلاتی در فرایند چاپ می‌شد، در آن زمان از این سیستم‌ها برای کنترل دما و رطوبت استفاده می‌کردند. با پیشرفت چشم‌گیر تکنولوژی، شرایط به گونه‌ای رقم خورد که در سایر صنایع هم برای فراهم کردن شرایط و محیط کاری بهتر برای کارکنان، مفهوم تهویه مطبوع شکل گرفت. در طی این فرایند شرایط جوی به گونه‌ای تغییر می‌کند که هوای این محیط‌ها نسبت به فضای بیرونی سردتر یا گرم‌تر باشد.
امروزه از سیستم‌های تهویه مطبوع از جمله چیلرها تقریباً در همه جا از جمله کارخانه‌های بزرگ صنعتی استفاده می شود. اما به همان اندازه که این سیستم‌ها در بهبود آسایش و راحتی انسان‌ها مفید هستند، می‌توانند در صورت عملکرد نادرست به یک خطر جدی نیز تبدیل شوند پس موضوع ایمنی در چیلر ها امروزه بسیار حائز اهمیت قرارگرفته است.
بسیاری از افراد از روش‌های کنترلی و ایمنی که باید هنگام کار با چیلرها یا کار در اطراف آنها رعایت شود، بی‌اطلاع هستند. این عدم آگاهی می‌تواند ضررهای زیادی را به شما چه به عنوان یک کارفرما و چه به عنوان یک کارمند وارد کند. بنابراین باید تمامی کارکنان، متخصصین HVAC، کارگران عادی و حتی کارمندان سایر بخش ها هم بدانند که چطور در اطراف چیلرها ایمن بمانند. داشتن اطلاعات کافی درباره ایمنی در چیلر یک امر ضروری برای تمامی کارکنان صنایع محسوب می‌شود.
عملکرد و نگهداری چیلر
یک سری الزامات برای عملکرد و نگهداری چیلر وجود دارد. چیلرهای صنعتی برای خنک کردن هوا از مواد خنک‌کننده‌ای استفاده می‌کنند که در کانال‌هایی در حال گردش هستند. حفظ یکپارچگی این سیستم‌ها مستلزم رعایت دقیق پروتکل‌های ایمنی و نگهداری است. مانند هر نوع دیگری از تجهیزات صنعتی، چیلرها هم به اپراتورهایی نیاز دارند که اقدامات احتیاطی لازم را انجام دهند. نادیده گرفتن خطرات احتمالی که چیلرها می‌توانند ایجاد کنند ممکن است منجر به حوادثی مثل نشت ماده خنک‌کننده و یا حتی انفجار شود که می‌تواند باعث آسیب به کارگران و اپراتورها شود.
برای جلوگیری از این حوادث، تمامی چیلر باید با پارامترهای ایمنی خاصی کار کنند. در صورتی که اپراتور و کارگر در مورد ویژگی‌های تعبیه شده در چیلرها برای برقراری ایمنی در چیلر اطلاع نداشته باشند، ممکن است نتوانند جلوی نشتی چیلر را بگیرند. باید دقت کرد که نشتی در چیلرها، ضمن به خطر انداختن ایمنی در چیلر منجر به آزاد شدن ماده خنک‌کننده می‌شود که ممکن است خطرات زیست‌محیطی جدی برای کارگران ایجاد کنند.
در چیلرها عمدتاً مقدار زیادی آمونیاک وجود دارد. در صورت وارد شدن آب یا هر گونه ناخالصی، مسیر جریان، در داخل چیلر مسدود شده و در نتیجه سیستم به طور کلی مختل می‌شود که می‌تواند منجر به مشکلات دیگری از قبیل خرابی اپراتور شود و هر گونه نشتی می‌تواند باعث سوزش چشم، استفراغ، مشکلات تنفسی و التهاب پوست شود.
نکات نصب چیلر
در هنگام نصب چیلر،در ابتدا لازم است چیلر بر زمینی بسیار مستحکم نصب شود. این امر به این دلیل است که از سر و صدا و همچنین لرزش دستگاه جلوگیری شود. رعایت دستورالعمل‌هایی که در ادامه گفته می‌شود، در نصب چیلر الزامی است:
1- دستگاه را فقط از قسمت‌های رنگی مشخص، بلند و جابه‌جا کنید.
2- از ضربه زدن یا تکان دادن چیلر حین قرار دادن یا بیرون آوردن از کامیون خودداری شود.
3- قبل از دست زدن به قطعات الکتریکی از قطع بودن برق مجموعه اطمینان حاصل شود.
4- مراقب لبه‌های تیز و آسیب‌زننده کندانسور باشید.
5- بر روی لوله آب متصل به ورودی مبدل حرارتی باید حتما فیلتر نصب شود.
6- با نصب شیرهای مخصوص فشار ماده خنک‌کننده، هم در سمت پرفشار و هم کم‌فشار کنترل شود.
7- در محل نصب نباید هیچ مانعی از ورود جریان هوا به داخل سیم‌پیچ کندانسور جلوگیری کند.
8- هرگز نباید دستگاه روی سطوح شیب‌دار نصب شود.
9- آب وصل شده به سیستم باید تمیز باشد و تمام لکه‌های روغن و زنگ‌زدگی پاک شوند.
10- برای اطمینان از تهویه بهینه سیم‌پیچ‌های کندانسور، رعایت حداقل فاصله از هر سمت ضروری است.
نکات ایمنی در چیلر مربوط به قبل از راه اندازی
قبل از راه‌اندازی چیلر هم باید یک سری نکات ایمنی رعایت شود. به طور مثال می‌توان به نکات ایمنی زیر اشاره کرد:
1- در صورت وجود آب یا رطوبت به قطعات الکتریکی دست نزنید و سیستم را روشن نکنید.
2- اول فن‌های خنک‌کننده یا متراکم‌کننده‌ها را بررسی کنید تا بدون مشکل بچرخند. قبل از بازرسی این فن‌ها، منبع تغذیه را قطع کنید.
3- از عدم وجود جسم جامد در داخل لوله‌ها اطمینان حاصل کنید.
4- قبل از راه‌اندازی دستگاه، مدار چرخش آب را تمیز کنید.
5- سعی کنید دمای آب متصل به چیلر کم باشد. (آب سرد)
6- از وجود مقدار کافی از ماده خنک‌کننده اطمینان حاصل کنید.
7- کیفیت روغن متراکم‌کننده را بررسی و در صورت نیاز آن را تعویض کنید.
8- تمامی اتصالات الکتریکی دستگاه را بررسی کنید و از وصل بودن آنها مطمئن شوید.
نکات ایمنی در ساختار چیلرها
در ساخت چیلر ها نیز نکات ایمنی باید در نظر گرفته شود. معمولاً به هنگام ساخت چیلرها، آنها را به تجهیزات و ویژگی‌های مختلفی مجهز می‌کنند تا با ایجاد ایمنی در چیلر از بروز خطرات صنعتی در حین کار جلوگیری شود. اپراتورها باید با تمام این ویژگی‌ها آشنا شوند تا از یک فرایند کارآمد و ایمن اطمینان حاصل کنند.
یکی از ویژگی‌های حیاتی برای اطمینان از ایمنی در چیلر وجود ترموستات بررسی‌کننده دمای جریان است. این دستگاه‌ها تغییرات نامطلوب دما را در مسیر حرکت ماده خنک‌کننده تشخیص می‌دهند. هنگامی که شرایط حرارتی نامطلوبی بوجود بیاید، سنسور ایمنی جریان آن را تشخیص داده و گردش ماده خنک‌کننده را قطع می‌کند. اما باید دقت کرد که شرایط مختلفی می‌تواند ترموستات ایمنی جریان را تحریک کند.
شایع‌ترین علت آن، گرفتگی صافی است. هنگامی که سنسور ایمنی حرارتی، جریان را قطع کند، باید دوباره به صورت دستی توسط یک متخصص تنظیم شود. در هر صورت اپراتورها باید به طور دقیق علت هشدار سنسور را تعیین کنند تا از آسیب بیشتر به سیستم خنک‌کننده فرایند جلوگیری کنند.
چیلرهای صنعتی به سنسورهای حساس به دمای پایین نیز مجهز هستند. سنسور بررسی‌کننده انجماد، دماهای بسیار پایین را تشخیص داده و برای جلوگیری از یخ زدن ماده خنک‌کننده، سیستم را خاموش می‌کند. تنظیم مجدد این سنسورها به صورت خودکار است و زمانی اتفاق می‌افتد که دمای ماده خنک‌کننده به سطح متوسط و مطلوبی بازگردد.
یکی دیگر از تجهیزات ایمنی در چیلر قطع‌کننده جریان سیال است. این سنسور کاهش حجم سیال ورودی به تبخیرکننده را تشخیص می‌دهد و به طور خودکار جریان را قطع می‌کند. هنگامی که سطح مایع به حالت عادی بازگردد، سنسور مجدداً به طور خودکار تنظیم و جریان وصل می‌شود.
متراکم‌کننده‌ها بخشی کلیدی در سیستم‌های خنک‌کننده و به خصوص چیلرها هستند. وظیفه این دستگاه‌ها، کنترل مواد خنک‌کننده‌ای است که تحت یک محدوده فشار کاملاً تنظیم شده در حال گردش هستند. افزایش یا کاهش ناگهانی سطح فشار در یک متراکم‌کننده می‌تواند باعث وارد شدن آسیب قابل‌توجهی به واحد خنک‌کننده و در نتیجه نشت مواد شیمیایی سمی از تبخیرکننده شود. برای اطمینان از کنترل سطح فشار متراکم‌کننده در محدوده ایمن، اکثر چیلرها به سه نوع سنسور مجهز هستند:
انواع سنسور در چیلر
1- سنسور ایمنی فعال در فشار کم
سنسورهای قطع‌کننده جریان در فشار کم، مسئولیت محافظت از متراکم‌کننده یک چیلر در برابر فشار نامطلوب کم را بر عهده دارند و در عین حال در مواردی که خلاء ایجاد می‌شود، از ورود هوا به سیستم جلوگیری می‌کنند. همچنین هنگامی که مانعی بر سر راه برگشت گاز وجود دارد و در پی آن فشار در سیستم کاهش می‌یابد، سنسور ایمنی جریان سیال را قطع می‌کند. این سنسورها پس از تعدیل فشار متراکم‌کننده، به طور خودکار چیلر را فعال کرده و سیال را به گردش درمی‌آورند.
2- سنسور ایمنی فعال در فشار بالا
فشار بالا در متراکم‌کننده چیلر را می‌توان به دلایل مختلفی از جمله کاهش سطح مایع خنک‌کننده، دمای محیطی بالا و انسداد خط تخلیه گاز نسبت داد. برای محافظت از متراکم‌کننده در برابر اثرات مخرب ناشی از فشارهای بالا، این سنسور به طور خودکار جریان را قطع می‌کند. برای راه‌اندازی مجدد چیلر، این سنسورها باید به صورت دستی تنظیم شوند.
3- سنسور کنترل‌کننده فشار کم روغن
برای جلوگیری از اصطکاک در یاتاقان‌های متراکم‌کننده، از یک روغن استفاده می‌شود که معمولاً توسط یک پمپ روغن متصل، وارد متراکم‌کننده می‌شود. اگر پمپ معیوب باشد، مقدار روغنی که به یاتاقان‌ها می‌رسد، کاهش می‌یابد و در نتیجه آنها را در معرض سایش سریع قرار می‌دهد. استفاده از یک سنسور خاموش‌کننده متراکم‌کننده این مشکل را به خوبی حل کرده است.
حداکثر بازدهی در چیلر
برای اینکه هر چیلر حداکثر بازده خود را ارائه دهد، به تنظیمات متفاوتی نیاز دارد. همانطور که دیدیم، هر چیلر معمولاً از مجموعه‌ای از سنسورهای ایمنی تشکیل شده است که از سیستم خنک‌کننده در برابر آسیب‌هایی از قبیل دمای پایین ماده خنک‌کننده، فشار کم روغن و یا فشار بالا در متراکم‌کننده محافظت می‌کند. برخی از این سنسورها با کنترل میزان ماده در حال چرخش دمای آب را کنترل می‌کنند و برخی دیگر مطابق با متراکم‌کننده مورد استفاده تنظیم می‌شوند.
در صورت مشاهده هرگونه ناهنجاری توسط این سنسورها، چیلر خاموش می‌شود تا از آسیب جدی به آن و همچنین به سلامت اطرافیان، جلوگیری شود. به هنگام نصب و راه‌اندازی چیلرها، مجموعه‌ای از نکات وجود دارند که رعایت آنها برای هر اپراتور و هر فردی که به آنها نزدیک می‌شود، الزامی است.
جمع‌بندی
امیدواریم که با ارائه این مقاله توانسته باشیم پنجره ای کوچکی از دنیای تاسیسات را برایتان باز کنیم. از این که تا پایان مقاله ایمنی در چیلر همراه ما بودید، سپاسگزاریم.
