کمپرسور یکی از 4 جزء اصلی در چیلر است که گاز مبرد خروجی از اواپراتور را مثل یک جاروبرقی به درون خود میمکد، متراکم میکند و به سمت کندانسور هدایت میکند. کمپرسور نیروی مکش لازم و موردنیاز برای کشیدن مبرد از اواپراتور را ایجاد میکند.
بعد از کشیده شدن مبرد به داخل کمپرسورها، مبرد فشرده میشود و دمای آن افزایش پیدا میکند وبه یک گاز سوپر هیت تبدیل میشود و سپس برای ورود به کندانسور از کمپرسورها خارج میشود.
حرکات قطعات درون کمپرسور مبرد را فشرده میسازد. مثلاً در کمپرسورهای حلزونی از دو قطعهی اصلی یکی متحرک و یکی ثابت است که با حرکت کردن قطعهی متحرک گاز کم کم به سمت مرکز هدایت میشود و فشرده میگردد. در ادامه این مقاله با ما همراه باشید تا با انواع کمپرسور آشنا شوید.
انواع کمپرسور
کمپرسورها دسته بندیهای متفاوتی دارند که در متداولترین دسته بندی، دو دسته اصلی کمپرسور وجود دارد:
1- کمپرسور دینامیکی
کمپرسور دینامیکی با فشار ثابت کار میکند و عملکرد آن متاثر از عوامل بیرونی مانند فشار است؛ به این معنا که با تغییر کوچکی در فشار ورودی، تغییر زیادی در ظرفیت ایجاد میگردد.
2- کمپرسور جابهجایی مثبت
این نوع با جریان ثابت کار میکند، ولی دبی کمتری نسبت به دینامیکی دارد. هر کدام از این دو دسته خود شامل انواعی از کمپرسورها میباشند.
کمپرسورهای دینامیکی
دو نوع کمپرسور در این دسته قرار دارند:
1- کمپرسورهای گریز از مرکز (شعاعی/سانتریفیوژ/توربو):
با استفاده از نیروی گریز از مرکز مبرد فشرده میشود. نحوه عملکرد این نوع کمپرسور به این شکل است که مبرد از پروانه عبور میکند (در واقع مبرد وارد مرکز پروانه ای شکل و دوار میشود و به سمت بیرون و محیط پروانه پرتاب میشود) و افزایش فشار اتفاق میافتد و سپس وارد یک پخش کننده میشود و سرعت مبرد کاهش پیدا میکند و فشار استاتیک افزایش پیدا میکند و در نهایت وارد جمع کننده میشود. مکش، تراکم، تخلیه به صورت همزنان در این کمپرسور اتفاق میافتد، در سایر کمپرسورها این همزمانی وجود ندارد. در این نوع از کمپرسورها میتوان میزان فشار مبرد خروجی را به وسیله تغییر سرعت پروانه کاهش داد.
2- کمپرسورهای محوری (توربینی)
گاز به آرامی از فضای باز (گسترده) به فضای کوچکتری و در مسیر محور گردان کمپرسور انتقال داده میشود و این عمل موجب کم شدن حجم مبرد و افزایش فشار آن میگردد. در این کمپرسورها حرکت مبرد و انتقال آن به وسیله پروانههای متحرک نصب شده روی روتور انجام میشود.
کمپرسورهای جابهجایی مثبت
این کمپرسورها در دو نوع اصلی وجود دارد که هر کدام شامل چند مدل مختلف هستند.
انوع اصلی کمپرسورهای جابهجایی مثبت
1- دوار/ روتاری
این کمپرسورها سرعت عملکرد بسیار بالایی دارند. هوای ورودی به سمت یک محفظهی کوچک هدایت میشود، در نتیجه فشار مبرد افزایش پیدا میکند.
2- پیستونی / رفت و برگشتی
از متداولترین و قدیمی ترین کمپرسورها است. در مورادی که دبی کم و فشار بالا باشد، مورد استفاده قرار میگیرد. بزرگترین مزیت کمپرسورهای پیستونی نسبت به کمپرسورهای دینامیکی، این است که قابلیت دستیابی به فشارهای بالا را دارد. در این نوع از کمپرسور مبرد به علت حرکت رفت و برگشتی پیستون فشرده میشود.
کمپرسورهای دوار
شامل کمپرسور اسکرال، اسکرو، پرهای میباشد که در ادامه هر یک از این کمپرسورها معرفی شده است.
1- کمپرسور اسکرال/حلزونی
از دو صفحه چرخشی و حلزونی شکل متحرک و ثابت تشکیل شده پس از ورود مبرد به کمپرسور، مبرد از دو طرف صفحات به سمت مرکز هدایت شده و متراکم میگردد و از وسط صفحه خارج میگردد. کمپرسورهای اسکرال کارایی مناسبی در ظرفیتهای پایین دارند و جهت دریافت اطلاعات کاملتری از این کمپرسورها میتوانید مقالهی تفاوت چیلرهای اسکرال و اسکرو را مطالعه کنید.
2- کمپرسور اسکرو/مارپیچی
عمدتاً از دو روتور دوار تشکیل شده اند که با به گردش درآمدن یکی از آنها توسط الکتروموتور (موتور الکتریکی) یا نیروی محرکه دیگر، عمل فشرده سازی مبرد بین دو روتور صورت میگیرد. جهت دریافت اطلاعات کاملری از این کمپرسورها میتوانید مقالهی تفاوت چیلرهای اسکرال و اسکرو را مطالعه کنید.
3- کمپرسور پرهای
تعدادی پره در شکافهای شعاعی روتور قرار دارند. روتور در یک محفظه دایره ای بزرگتر قرار دارد. با چرخش روتور پرههایی که در شکاف قرار دارند به جلو وعقب حرکت میکند. با حرکت پرهها حجم مبرد رو به کاهش میرود.
کمپرسورهای پیستونی
شامل کمپرسورهای دیافراگمی، تک مرحله ای و دو مرحله ای هستند.
کمپرسورهای دیافراگمی
از مهمترین مزیت کمپرسورهای دیافراگمی عدم تماس بین گاز و قطعات میتوان اشاره کرد. کمپرسور دیافراگمی از انواع کمپرسورهای رفت و برگشتی است که با استفاده از یک ممبران مبرد فشرده میشود. با حرکتهای رو به جلو و عقب ممبران حجم و فشار مبرد تغییر پیدا میکند.
1- کمپرسورهای تک مرحله ای
اگر مبرد فقط در یک طرف پیستون فشرده شود، کمپرسور تک مرحله ای خواهد بود.
2- کمپرسورهای دو مرحله ای
در صورتی که مبرد پس از متراکم شدن در سمت اول به سمت دوم پیستون فرستاده شود و دوباره در آنجا متراکم شود، کمپرسور دو مرحلهای خواهد بود.
جمع بندی
همانطور که گفته شد کمپرسور یکی اجزای اصلی در چیلر است که گاز مبرد خروجی از اواپراتور را به درون خود میمکد، متراکم میکند و به کندانسور میفرستد. از این که تا پایان این مقاله با ما همراه بودید سپاسگزاریم. برای کسب اطلاعات بیشتر مقالات مرتبط مانند اجزای کمپرسور و قیمت چیلر را مطالعه نمایید.